Bệnh FIP ở mèo là gì | Cách điều trị và phòng ngừa mới nhất 2024

Bệnh FIP ở mèo là gì, có nguy hiểm không? Bài viết bệnh Viêm phúc mạc ở mèo được dịch từ bài viết của bác sĩ Krista Williams, BSc, DVM, CCRP; Tammy Hunter, DVM; Ernest Ward, DVM.

Tổng quan

Viêm phúc mạc – Bệnh FIP ở mèo là gì?

Bệnh FIP là gì? Viêm phúc mạc ở mèo (FIP – Feline infectious peritonitis) là bệnh truyền nhiễm hay gặp ở mèo nhà. Đây là căn bệnh có thể xảy ra với mèo ở trên toàn thế giới, ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên thường phổ biến nhất với mèo dưới hai tuổi.

Mặc dù FIP không phải là căn bệnh đặc biệt phổ biến nhưng đây lại là căn bệnh cực kỳ nghiêm trọng, với tỷ lệ tử vong rất cao. 

Nguyên nhân mèo bị FIP

FIP là bệnh gì? FIP (viết đầy đủ là Feline infectious peritonitis), có liên quan đến một bệnh nhiễm virus có tên là virus Corona ở mèo, với rất nhiều chủng khác nhau, với hai chủng chính FIP khô ở mèo (virus ở não) và chủng ướt (chủ yếu tìm thấy trong đường ruột), với tỷ lệ mèo nhiễm FIP thể ướt cao hơn so với thể khô. 

Chẩn đoán bệnh FIP khá khó khăn, bởi hiện nay chưa có xét nghiệm cụ thể nào để có thể phân biệt giữa vi rút Corona ở đường ruột và các chủng gây bệnh FIP khác. Cần lưu ý rằng, bệnh FIP là một trong những bệnh khó chẩn đoán và ít thông tin nhất trong tất cả các bệnh ở mèo.

Rất dễ để lây nhiễm bệnh FIP trong đàn mèo

Hầu hết mèo đều dễ bị lây nhiễm bệnh FIP vì nhiễm virus Corona do tiếp xúc với phân mèo nhiễm bệnh, hoặc theo đường miệng (liếm chung một mặt phẳng, hoặc ăn chung bát thức ăn). 

Ước tính rằng, phải có khoảng 1/3 số mèo mắc bệnh FIP đều thải virus trong phân. 

Cần lưu ý rằng, loại virus này không thể tồn tại quá 36 giờ, tuy nhiên đã quá đủ thời gian để có thể lây nhiễm tới các con mèo khác, thông qua quần áo hoặc đồ vật chung tiếp xúc. 

Để tránh lây nhiễm trong đàn, hãy làm sạch và vệ sinh khu vực sống sạch sẽ bằng thuốc tẩy loãng (1:32) để tiêu diệt vi rút.

Ngoài ra, hãy luôn giữ hộp vệ sinh sạch sẽ, để giảm thiểu tiếp xúc với phân của mèo bệnh.

Mèo có dễ mắc bệnh FIP không?

Hiện nay tỉ lệ mèo mắc FIP khá cao, tới 50% khi nuôi mèo nhà, và cao tới 80-90% trong môi trường nuôi nhiều mèo. 

Phần lớn các bé mèo dễ nhiễm virus Corona đường ruột (khoảng 90% trở lên), với khá nhiều bé vẫn khỏe mạnh, với tỷ lệ phát bệnh ít hơn. Nhưng một khi đã phát bệnh, rất dễ để lây bệnh FIP trong đàn, với tỉ lệ tử vong rất cao. 

Giống mèo nào dễ mắc bệnh FIP? 

FIP dường như phổ biến hơn ở những con mèo sống trong các hộ gia đình, nơi trú ẩn hoặc trại nuôi nhiều mèo. Ngoài ra, những bé mèo đang bị căng thẳng do chuyển nhà, hoặc vừa có phẫu thuật hoặc nhiễm trùng đồng thời với các nhiều bệnh khác cũng sẽ dễ bị FIP hơn.

Yếu tố di truyền cũng được coi là yếu tố quan trọng để thúc đẩy sự phát triển của FIP. Mèo đực cũng dễ mắc FIP hơn so với mèo cái, cụ thể với các giống mèo dễ mắc bệnh FIP, có thể kể đến Abyssinian, Bengal, Birman, Himalayan, Ragdoll và Devon Rex.

Mèo ở độ tuổi nào dễ mắc bệnh FIP nhất?

Mèo ở bất cứ độ tuổi nào cũng bị mắc bệnh FIP, kể từ vài ngày tuổi. 

Dấu hiệu FIP ở mèo là gì?

Dấu hiệu mèo bị FIP thường đến khá muộn, do đó các con sen cần đặc biệt cẩn thận và để ý đến sức khoẻ của bé thường xuyên! Mèo mắc bệnh FIP thường rất mệt mỏi, bơ phờ, thờ ơ, giảm hoặc không thèm ăn, sụt cân và sốt dao động. 

Với các bé mèo mắc bệnh FIP thể ướt hoặc tràn dịch sẽ bị tích dịch ở bụng, dẫn đến sưng bụng trong khoang ngực, dẫn đến khó thở.

Một số con mèo phát triển FIP ‘khô’ hoặc không tràn dịch, thường sẽ gây viêm nhiễm nặng ở các cơ quan trung ương như mắt, não, gan, ruột hoặc các cơ quan khác của cơ thể, lâu dần sẽ chán ăn, mệt mỏi và nôn mửa. Khó để tìm dấu hiệu bệnh FIP khô hơn so với ướt, bởi các triệu chứng ở mắt là dấu hiệu lâm sàng duy nhất của thể FIP khô.

Một số dấu hiệu điển hình có thể kể đến:

• Có số lượng tế bào bạch cầu thấp
• Có số lượng bạch cầu cao bất thường
• Có nồng độ protein trong máu tăng cao
• Có biểu hiện vàng nướu hoặc mắt
• Là mèo con, hoặc mèo sống trong đàn quá đông. 

Chẩn đoán bệnh FIP như thế nào?

Nhiều dấu hiệu lâm sàng của FIP rất mơ hồ, thường sẽ xảy ra cùng với các bệnh khác ở mèo bệnh, vì vậy bệnh FIP đặc biệt khó để chẩn đoán.

• Thường thì gặp các bạn mèo có triệu chứng bệnh FIP, các bác sĩ sẽ: 
• Thực hiện phân tích máu, xét nghiệm công thức máu. 
• Chụp X-quang có để xác định xem có chất lỏng ở bụng hoặc ngực hay không.
• Chẩn đoán xem đó là bệnh FIP hay là bệnh do virus gây bệnh bạch cầu ở mèo.

Hiện tại, cách duy nhất để chẩn đoán dương tính bệnh FIP chính là kiểm tra các tế bào bị ảnh hưởng. Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào về chẩn đoán, bác sĩ thú y thường sẽ lấy sinh thiết từ bé mèo để phân biệt FIP với các bệnh khác.

Mèo bị FIP có chữa được không?

FIP là bệnh gây tử vong, vì vậy tỉ lệ sống sót của các bé rất khó, hiện nay cũng chưa có cách chữa trị cụ thể.

Thường thì các bác sĩ thú y sẽ kết hợp dùng.thuốc chống viêm như corticosteroid (ví dụ: prednisolone) kết hợp với một số loại thuốc ức chế hệ thống miễn dịch, ví dụ như cyclophosphamide, là cách tạm thời để giảm viêm nhiễm.

Hiện có khác nhiều các phương pháp điều trị thử nghiệm được nghiên cứu, không có loại thuốc nào được bán trên thị trường và được phê duyệt hợp pháp để điều trị bệnh FIP tại Hoa Kỳ.

Một loại thuốc chống vi-rút mới hơn có tên Remdesivir đã được hợp pháp hóa vào năm 2021 để điều trị bệnh FIP ở Vương quốc Anh.

Thuốc này dưới dạng tiêm, được dùng trong nhiều tuần, và hiện khá thành công so với các cách điều trị khác. 

Ngăn ngừa bệnh FIP ở mèo

Dưới đây là một số cách để ngăn ngừa bệnh FIP ở mèo: 

1. Hãy giữ bé mèo của bạn khỏe mạnh với môi trường sạch sẽ nhất có thể.
2. Giữ chậu cát sạch sẽ, dọn cát ít nhất 2 lần mỗi ngày.
3. Giữ chậu cát cách xa đĩa đựng thức ăn và nước uống.
4. Nếu bạn nuôi nhiều mèo, hãy chỉ nuôi tối đa ba chú mèo trong mỗi phòng để tránh sự đông đúc.

Có vắc xin ngừa FIP không?

Trong những năm gần đây, có khá nhiều nhà sản xuất đã phát triển vắc xin để giúp ngăn ngừa bệnh FIP. Tuy nhiên, hiện nay đây vẫn là mũi tiêm thử nghiệm, để ngăn ngừa bệnh FIP, nhưng tỉ lệ mắc bệnh vẫn sẽ có sau khi tiêm vắc xin. 

Điều trị bệnh FIP ở Việt Nam

Hiện nay đã có khá nhiều loại thuốc điều trị FIP ở Việt Nam, tuy nhiên cần lưu ý rằng đây đều là các loại thuốc thử nghiệm và chưa được nhập khẩu chính thống. Do đó, hãy cố gắng chăm sóc và dọn vệ sinh cho bé thật tốt nhé.

Các loại thuốc điều trị FIP có thể kể đến AINO, FreeCatFip…

Câu hỏi thường gặp

Tham khảo ngay các câu hỏi thường gặp về bệnh FIP mèo